Jak zapobiegać (dalszej) krótkowzroczności?

Krótkowzroczność to to samo co niedowidzenie. Nie widzisz dobrze na większą odległość i potrzebujesz okularów o minimalnej mocy. Badania wykazują w ostatnich latach wzrost liczby dzieci z krótkowzrocznością. Wzrost jest widoczny już od roku 1950, ale od roku 1990 liczba dzieci z krótkowzrocznością wzrosła jeszcze szybciej. Z jednej strony jest to spowodowane częstszym korzystaniem z ekranów przez dzieci, co oznacza, że częściej patrzą z bliska przez dłuższy czas. Z drugiej strony jest to spowodowane tym, że dzieci mniej się bawią na zewnątrz. 

Jak rozwija się krótkowzroczność?

To, czy u Twojego dziecka rozwinie się krótkowzroczność, może być dziedziczne. Większe prawdopodobieństwo rozwoju krótkowzroczności jest, jeśli występuje ona w Twojej rodzinie. Ale zachowanie Twojego dziecka może również sprzyjać rozwojowi krótkowzroczności. Szczególnie mają wpływ te dwa zachowania:

Za dużo patrzymy z bliska

Kiedy patrzysz na coś, Twoje oczy muszą się akomodować. Oznacza to, że mięśnie otaczające soczewkę oka będą się kurczyć lub rozluźniać. To sprawia, że soczewka oka staje się bardziej okrągła lub mniej okrągła, co zmienia moc soczewki oka. Kiedy mięśnie się rozluźniają, soczewka oka staje się płaska i widzisz wyraźnie w oddali. Kiedy mięśnie się napinają, soczewka staje się bardziej okrągła i widzisz dobrze z bliska. 

Z fizycznego punktu widzenia, kiedy patrzysz na coś z bliska, soczewka musi się skurczyć, aby skupić obraz na siatkówce. Jeśli jednak soczewka jest zbyt mocna lub gałka oczna jest zbyt długa, obraz skupia się przed siatkówką, a nie na niej. Wtedy widzisz nieostro i zamazane kontury. Aby poprawić jakość widzenia, potrzebujesz okularów o mocy ujemnej, które rozpraszają światło i przesuwają obraz na siatkówkę.

Za mało czasu przebywamy na zewnątrz

Jednym z czynników środowiskowych, które mają wpływ na rozwój oka, jest ilość i jakość światła zewnętrznego. Naturalne światło stymuluje produkcję i uwalnia dopaminę w siatkówce. Dopamina jest neuroprzekaźnikiem, który odgrywa ważną rolę w regulacji wzrostu oka. Jej niski poziom sprzyja wydłużaniu gałki ocznej i progresji krótkowzroczności.

Czy krótkowzroczność jest niebezpieczna dla zdrowia Twojego dziecka?

Mała moc minusowa dla dziecka nie jest problemem, ale jeśli gałka oczna stanie się dłuższa niż 26 milimetrów (normalnie: 23 mm), może to spowodować problemy w późniejszym życiu. Badania pokazują, że wysoka moc minusowa (-6 i więcej) w dzieciństwie zwiększa ryzyko rozwoju ciężkiego upośledzenia wzroku w późniejszym latach. Zwykle jest to spowodowane zwyrodnieniem plamki żółtej związanej z krótkowzrocznością, ale przy silnej krótkowzroczności wzrasta również ryzyko jaskry i odwarstwienia siatkówki.

2 kluczowe wskazówki jak zapobiec (dalszej) krótkowzroczności 

1 wskazówka

Zastosuj dla swojego dziecka regułę 20-20-2: 

Po 20 minutach patrzenia z bliska (na przykład na telefon lub tablet) pozwól swojemu dziecku popatrzeć 20 sekund w dal. To sprawi, że mięśnie oka znowu się rozluźnią po tym, jak były napięte przez jakiś czas, kiedy patrzyły z bliska. 

2 wskazówka

Pozwól swojemu dziecku przebywać na zewnątrz co najmniej 2 godziny dziennie. Nie musi to być ciągiem, ale z przerwami na przykład na spacer lub jazdę na rowerze do i ze szkoły.

Oczywiście krótkowzroczności nigdy nie można całkowicie zapobiec (szczególnie gdy występuje składnik dziedziczny), ale te wskazówki mogą pomóc zapobiec ciężkiej krótkowzroczności, która może prowadzić do upośledzenia wzroku w późniejszym życiu.

Warto regularnie badać wzrok dziecka i stosować odpowiednią korekcję optyczną. Ponadto należy zachęcać dziecko do spędzania czasu na świeżym powietrzu i ograniczać pracę wzrokową z bliska, aby zapobiec pogłębianiu się wady.